Công Nghệ AI Mới Của Trung Quốc Mạnh Mẽ Trong Kỷ Nguyên Số
Công nghệ AI mới của Trung Quốc đang trải qua một giai đoạn phát triển vượt bậc, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ từ một quốc gia gia công sang một cường quốc về đổi mới sáng tạo. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ, nguồn dữ liệu khổng lồ, và lực lượng lao động dồi dào, Trung Quốc đang nhanh chóng thu hẹp khoảng cách với các quốc gia dẫn đầu về AI như Mỹ, thậm chí ở một số lĩnh vực đã vượt lên dẫn trước. Sự trỗi dậy của AI Trung Quốc không chỉ là một thành tựu công nghệ mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội của quốc gia, với mục tiêu trở thành một siêu cường về AI vào năm 2030.
Tổng Quan Về Sự Phát Triển AI Của Trung Quốc

Chính Sách Hỗ Trợ Phát Triển AI
Chính phủ Trung Quốc đã xác định AI là một ưu tiên quốc gia và đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp này. “Kế hoạch Phát triển AI Thế hệ Mới” được công bố năm 2017 là một lộ trình chi tiết để biến Trung Quốc thành một siêu cường về AI vào năm 2030. Kế hoạch này bao gồm các mục tiêu cụ thể về nghiên cứu và phát triển, ứng dụng AI trong các ngành công nghiệp khác nhau, và xây dựng một hệ sinh thái AI hoàn chỉnh.
Chiến lược “AI +” đóng vai trò trung tâm trong việc thúc đẩy chuyển đổi số các ngành công nghiệp truyền thống. Chính phủ Trung Quốc nhấn mạnh chiến lược này là động lực mới cho tăng trưởng chất lượng cao, cần gắn với đầu tư hạ tầng số quy mô lớn. Hàng loạt địa phương đã ban hành chương trình hành động cụ thể để thực hiện chiến lược này.
Lợi Thế Về Dữ Liệu Và Nguồn Nhân Lực
Một trong những lợi thế lớn nhất của Trung Quốc trong lĩnh vực AI là nguồn dữ liệu khổng lồ. Với dân số đông và số lượng người dùng internet lớn nhất thế giới, Trung Quốc có một lượng dữ liệu dồi dào để đào tạo các mô hình AI. Các công ty AI Trung Quốc có thể sử dụng dữ liệu này để phát triển các mô hình AI chính xác và hiệu quả hơn.
Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng có một lực lượng lao động dồi dào và ngày càng có trình độ cao trong lĩnh vực AI. Số lượng sinh viên tốt nghiệp ngành AI tiếp tục tăng đều đặn, cung cấp một nguồn nhân tài mạnh mẽ để thúc đẩy đổi mới công nghệ liên tục. Chính phủ Trung Quốc cũng đầu tư vào các chương trình đào tạo để nâng cao kỹ năng của người lao động trong lĩnh vực AI.
Các Công Ty AI Hàng Đầu Của Trung Quốc

Thị trường AI Trung Quốc đang phát triển mạnh mẽ, với nhiều công ty AI nổi lên như những người chơi quan trọng. Các công ty này bao gồm cả những gã khổng lồ công nghệ như Baidu, Alibaba, Tencent, và ByteDance, cũng như các công ty khởi nghiệp đầy triển vọng như DeepSeek, Zhipu, Minimax, và Moonshot AI.
- Baidu: Được biết đến với chatbot Ernie Bot, Baidu là một trong những công ty AI hàng đầu của Trung Quốc. Ernie Bot là một chatbot đa năng, tích hợp tìm kiếm Baidu, hỗ trợ viết lách, lập trình và phân tích dữ liệu.
- Alibaba: Gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba cũng đang đầu tư mạnh mẽ vào AI. Alibaba Cloud cung cấp các dịch vụ AI cho các doanh nghiệp, và mô hình Qwen của Alibaba là một trong những mô hình AI nguồn mở hàng đầu.
- Tencent: Tencent là một công ty internet lớn khác của Trung Quốc đang đầu tư vào AI. Tencent đang phát triển các ứng dụng AI cho các lĩnh vực như trò chơi, mạng xã hội, và dịch vụ đám mây.
- ByteDance: Công ty mẹ của TikTok, ByteDance, cũng là một người chơi quan trọng trong lĩnh vực AI. ByteDance đang phát triển các ứng dụng AI cho các lĩnh vực như giải trí, giáo dục, và thương mại điện tử. Doubao, chatbot AI của ByteDance, đang trở nên phổ biến trong giới trẻ Trung Quốc.
- DeepSeek: DeepSeek là một công ty khởi nghiệp AI đầy triển vọng, được biết đến với các mô hình AI hiệu suất cao và chi phí thấp. DeepSeek đang cạnh tranh với các công ty AI hàng đầu của Mỹ và đang thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư trên toàn thế giới.
- Zhipu: Zhipu là một startup AI tại Bắc Kinh, được Alibaba hậu thuẫn. Zhipu được biết đến như một trong số “mãnh hổ AI” của Trung Quốc và đang phát triển các ứng dụng AI cho các lĩnh vực như điều khiển smartphone bằng giọng nói.
- Moonshot AI: Moonshot AI là một công ty khởi nghiệp AI khác đang phát triển các mô hình AI cho các lĩnh vực như xử lý văn bản dài và tóm tắt tài liệu. Kimi, sản phẩm của Moonshot AI, được sử dụng rộng rãi bởi học sinh và nhân viên văn phòng.
Xu Hướng Công Nghệ AI Mới Nổi Tại Trung Quốc

Ngành công nghiệp AI của Trung Quốc đang chứng kiến nhiều xu hướng công nghệ mới nổi, định hình tương lai của AI không chỉ ở Trung Quốc mà còn trên toàn thế giới.
Mô Hình AI Nguồn Mở
Trung Quốc đang nổi lên như một quốc gia dẫn đầu về phát triển mô hình AI nguồn mở. Các công ty như Alibaba và DeepSeek đang phát hành các mô hình AI nguồn mở hiệu suất cao, cho phép các nhà nghiên cứu và nhà phát triển trên toàn thế giới sử dụng và cải tiến chúng. Điều này giúp thúc đẩy sự đổi mới và hợp tác trong lĩnh vực AI.
Nghiên cứu của Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) và công ty khởi nghiệp về trí tuệ nhân tạo (AI) nguồn mở Hugging Face cho thấy tỉ lệ tải xuống các mô hình nguồn mở do Trung Quốc phát triển tăng lên 17% trong năm qua, vượt mức 15,8% của các nhà phát triển đến từ Mỹ.
AI Tạo Sinh
AI tạo sinh (Generative AI) đang trở thành một lĩnh vực phát triển nhanh chóng tại Trung Quốc. Các mô hình AI tạo sinh có thể được sử dụng để tạo ra văn bản, hình ảnh, âm thanh, và video mới. Các ứng dụng của AI tạo sinh rất đa dạng, từ tạo nội dung giải trí đến thiết kế sản phẩm và nghiên cứu khoa học.
Hơn 250 triệu người dùng generative AI vào đầu năm 2025. Các công cụ AI nội địa thống trị nhờ tích hợp sâu với nền tảng địa phương (như WeChat, Douyin), hỗ trợ ngôn ngữ Trung Quốc tốt hơn và tuân thủ quy định chính phủ.
AI Nhúng (Embodied AI)
AI nhúng là một lĩnh vực mới nổi khác đang thu hút sự chú ý tại Trung Quốc. AI nhúng đề cập đến các hệ thống AI có cơ thể vật lý, có khả năng tương tác với thế giới thực. Các ứng dụng của AI nhúng bao gồm robot hình người, xe tự lái, và các thiết bị thông minh khác.
Tỉnh Quảng Đông đang xây dựng khu vực trình diễn thân thiện với robot đầu tiên trên cả nước. Đây là bước đi chiến lược để đưa robot hình người thâm nhập sâu rộng vào đời sống đô thị thực tế.

AI Agent (Tác Tử AI)
AI Agent (Tác Tử AI) đang trở nên phổ biến, với các tác vụ tự động hóa nhiệm vụ. Các công ty Trung Quốc, bao gồm cả Huawei và Xiaomi, đều đang phát triển các tác tử AI độc quyền riêng. Tuy nhiên, sự phát triển của AI Agent cũng đặt ra những thách thức về bảo mật và công bằng.
Ứng Dụng AI Trong Các Ngành Công Nghiệp Cụ Thể
Trung Quốc đang tập trung tích hợp AI vào các lĩnh vực công nghiệp, sản xuất và robot. Các ngành công nghiệp như sản xuất, y tế, giáo dục, và tài chính đang chứng kiến sự gia tăng nhanh chóng trong việc áp dụng các giải pháp AI. Điều này giúp tăng năng suất, cải thiện hiệu quả, và tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới.
